Kannon rzymski w najstarszej wersji
Anafora z Sakramentarza Gregoriańskiego (GrH),
czyli Kanon rzymski z VII w.
Poniżej prezentujemy tekst Kanonu rzymskiego w jego najstarszej (znanej nam wersji), który pochodzi z Sakramentarza Gregoriańskiego datowanego na VII w. Obok tekstu łacińskiego (z GrH) polskie tłumaczenie w wersji studyjnej. W zestawieniu z późniejszymi edycjami tekstu zauważyć można kilka różnic: starożytna wersja zawiera własną prefację, która została usunięta w edycji Mszału Pawła VI. W starożytnej wersji brakuje wspomnienia imienia biskupa, ponieważ anafora ta była odmawiania w Rzymie, gdzie papież jest biskupem tej diecezji. A zatem wspomnienie biskupa jest późniejszym dodatkiem dla Kościołów partykularnych. W modlitwie również brak wspomnienia zmarłych, a w liście świętych brakuje papieża Linusa oraz wprowadzonego do Kanonu przez św. Jana XXIII "Świętego Józefa, Oblubieńca Najświętszej Dziewicy".
GrH |
tłumaczenie |
V. Dominus uobiscum R. Et cum spiritu tuo V. Sursum corda R. Habemus ad dominum V. Gratias agamus domino deo nostro R. Dignum et iustum est. |
K. Pan z wami. W. I z duchem twoim. K. W górę serca. W. Wznosimy je do Pana. K. Dzięki składajmy Panu, Bogu naszemu. W. Godne to i sprawiedliwe. |
VERE dignum et iustum est aequum et salutare nos tibi semper et ubique gratias agere. domine sancte pater omnipotens aeterne deus per christum dominum nostrum per quem maiestatem tuam laudant angeli. adorant dominationes tremunt potestates caeli caelorumque virtutes, ac beata seraphin socia exultatione concelebrant. cum quibus et nostras uoces ut admitti iubeas deprecamur supplici confessione dicentes |
Zaprawdę, godne to i sprawiedliwe, słuszne i zbawienne, abyśmy Ciebie zawsze i wszędzie wysławiali, Panie, Ojcze Święty, wszechmogący, wieczny Boże, przez Chrystusa Pana naszego, przez którego Twój majestat wielbi Aniołów, oddają pokłon Panowania, drżą Mocarstwa, a Niebiosa i Moce niebieskie oraz błogosławieni Serafini razem radośnie wychwalają. Prosimy Cię, aby i nasze głosy przyłączyły się do nich, razem z nimi w pokornym wyznaniu wołając: |
Sanctus sanctus sanctus dominus deus sabaoth.
|
Święty, Święty, Święty, Pan Bóg Zastępów. [Pełne są niebiosa i ziemia chwały Twojej. Hosanna na wysokości. Błogosławiony, który idzie w imię Pańskie. Hosanna na wysokości.] |
TE igitur clementissime pater per iesum christum filium tuum dominum nostrum. supplices rogamus et petimus uti accepta habeas et benedicas haec + dona haec + munera haec + sancta sacrificia inlibata. |
Ciebie wiec, najłaskawszy Ojcze, przez Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, naszego Pana, najpokorniej błagamy i prosimy abyś przyjął i pobłogosławił te + dary te + podarki te + święte i niepokalane ofiary. |
Inprimis quae tibi offerimus pro ecclesia tua sancta catholica quam pacificare custodire adunare et regere digneris toto orbe terrarum una cum beatissimo famulo tuo papa nostro illo.
Memento domine famulorum famularumque tuarum, et omnium circumstantium quorum tibi fides cognita est et nota deuotio qui tibi offerunt hoc sacrificium laudis pro se suisque omnibus pro redemptione animarum suarum pro spe salutis et incolomitatis suae tibi reddunt uota sua aeterno deo uiuo et uero. |
Które Tobie składamy przede wszystkim za Twój święty Kościół powszechny, abyś go raczył obdarzyć pokojem, strzegł, zjednoczył i rządził na całej ziemi razem z Twoim sługą, naszym papieżem N.
Pamiętaj, Panie, o swoich sługach i służebnicach, i o wszystkich tu zgromadzonych, których wiara i pobożność są Ci znane, którzy Tobie składają tę Ofiarę uwielbienia, za siebie, za wszystkich swoich bliskich, za odkupienie dusz swoich za nadzieję zbawienie i ocalenia swojego, wznosząc swoje (śluby) modlitwy ku Tobie, Bogu wiecznemu, żywemu i prawdziwemu. |
Communicantes et memoriam uenerantes. Inprimis gloriosae semper uirginis mariae genetricis dei et domini nostri iesu christi. sed et beatorum apostolorum ac martyrum tuorum. petri. pauli. andreae. iacobi. iohannis. thom. iacobi . philippi. bartholomaei. matthei. simonis et taddeilini cleti clementis. xysti cornelii cypriani laurentii chrysogoni iohannis et pauli cosmae et damiani. et omnium sanctorum tuorum. quorum meritis precibusque concedas ut in omnibus protectionis tuae muniamur auxilio. per christum dominum nostrum. |
We wspólnocie (W świętym zjednoczeniu) i ze czcią wspominamy najpierw chwalebną zawsze Dziewicę Maryję, Matkę Boga i naszego Pana Jezusa Chrystusa, a także błogosławionych Apostołów i Męczenników Twoich: Piotra, Pawła, Andrzeja, Jakuba, Jana, Tomasza, Jakuba, Filipa, Bartłomieja, Mateusza Szymona i Tadeusza, Kleta, Klemensa, Sykstusa, Korneliusza, Cypriana, Wawrzyńca, Chryzogona, Jana i Pawła, Kosmę i Damiana i wszystkich Świętych Twoich. Przez ich zasługi i modlitwy prosimy abyś nas we wszystkim swoją przemożną opieką otaczać raczył. Przez Chrystusa, Pana naszego. |
Hanc igitur oblationem seruitutis nostrae sed et cunctae familiae tuae quaesumus domine ut placatus accipias. diesque nostros in tua pace disponas . atque ab aeterna damnatione nos eripi. et in electorum tuorum iubeas grege numerari. per christum dominum nostrum.
|
Przeto tę Ofiarę służby naszej i całej rodziny Twojej, prosimy Cię, Panie, abyś łaskawie przyjąć raczył, dni nasze w swoim pokoju zachował, od wiecznego potępienia nas wybawił, i do grona swoich wybranych zaliczyć raczył. Przez Chrystusa, Pana naszego.
|
Quam oblationem tu deus in omnibus. quaesumus benedictam + adscriptam + ratam + rationabilem acceptabilemque facere digneris Ut nobis + corpus et + sanguis fiat dilectissimi filii tui domini dei nostri iesu christi.
|
Tę Ofiarę racz, prosimy Cię, Boże, + pobłogosławić, + przyjąć, + potwierdzić i + za miłą sobie uznać, aby nam się stała + Ciałem i + Krwią umiłowanego Syna Twojego, Pana, Boga naszego Jezusa Chrystusa.
|
Qui pridie quam pateretur accepit panem in sanctas ac uenerabiles manus suas eleuatis oculis in celum ad te deum patrem suum omnipotentem tibi gratias agens benedixit + fregit dedit discipulis suis dicens accipite et manducate ex hoc omnes hoc est corpus meum
|
Który w przeddzień męki swojej wziął chleb w swoje święte i czcigodne ręce, podniósł oczy ku niebu, do Ciebie, Boga, Ojca swojego wszechmogącego, Tobie dziękczynienie składając, + błogosławił, łamał i rozdawał swoim uczniom, mówiąc: Bierzcie i jedzcie z tego wszyscy: To jest Ciało moje.
|
simili modo posteaquam cenatum est accipiens et hunc praeclarum calicem in sanctas ac uenerabiles manus suas Item tibi gratias agens benedixit + dedit discipulis suis, dicens accipite et bibite ex eo omnes hic est enim calix sanguinis mei noui et aeterni testamenti mysterium fidei qui pro uobis et pro multis effundetur in remissionem peccatorum.
|
Podobnie po wieczerzy wziął i ten przesławny kielich w swoje święte i czcigodne ręce, ponownie dziękczynienie Tobie składając, błogosławił + i podał swoim uczniom mówiąc: Bierzcie i pijcie z niego wszyscy: To jest bowiem kielich Krwi mojej nowego i wiecznego przymierza, tajemnica wiary która za was i za wielu będzie wylana na odpuszczenie grzechów.
|
Haec quotiescumque feceritis in mei memoriam facietis |
To ile razy czynić będziecie na moją pamiątkę czyńcie. |
Unde et memores sumus domine nos tui serui. sed et plebs tua sancta christi filii tui domini dei nostri tam beatae passionis nec non et ab inferis resurrectionis sed et in caelos gloriosae ascensionis offerimus praeclare maiestati tuae de tuis donis ac datis hostiam + puram hostiam + sanctam hostiam + inmaculatam panem + sanctum uitae aeternae et calicem + salutis perpetuae supra quae propitio ac sereno uultu respicere digneris. et accepta habere sicuti accepta habere dignatus es munera pueri tui. iusti abel. et sacrificium patriarchę nostri abrahae et quod tibi obtulit summus sacerdos tuus melchisedech . sanctum sacrificium inmaculatam hostiam.
|
Dlatego wspominając, Panie, my, Twoi słudzy, oraz lud Twój święty, Chrystusa Syna Twojego, Pana Boga naszego tak błogosławioną mękę, jak zmartwychwstanie i chwalebne wniebowstąpienie, ofiarujemy najwyższemu majestatowi Twojemu z otrzymanych od Ciebie darów Ofiarę + czystą, Ofiarę + świętą, Ofiarę + niepokalaną, Chleb + święty życia wiecznego i Kielich + wiekuistego zbawienia. Na dary te racz wejrzeć łaskawym i pogodnym obliczem, i przyjmij je podobnie jak przyjąłeś dary swojego sługi, sprawiedliwego Abla, i ofiarę naszego Patriarchy Abrahama oraz tę ofiarę, którą Ci złożył najwyższy Twój kapłan Melchizedek, Świętą Ofiarę, niepokalaną Hostię.
|
Supplices te rogamus omnipotens deus iube haec perferri per manus angeli tui in sublime altare tuum in conspectus diuine maiestatis tuae ut quotquot ex hac altaris participatione sacrosanctum filii tui corpus et sanguinem sumpserimus omni benedictione caelesti et gratia repleamur per christum dominum nostrum
|
Pokornie Cię błagamy, wszechmogący Boże, niech ta Ofiara przez ręce świętego Anioła Twojego zaniesie zaniesiona na najwyższy ołtarz Twój przed oblicze boskiego majestatu Twego, abyśmy, którzy z tego ołtarza przyjmujemy Najświętsze Ciało i Krew Twojego Syna, wszelkim błogosławieństwem niebieskim i łaską napełnieni byli. Przez Chrystusa Pana naszego.
|
|
[brak wspomnienia zmarłych] |
Nobis quoque peccatoribus famulis tuis de multitudine miserationum tuarum sperantibus partem aliquam et societatem donare digneris cum tuis sanctis apostolis et martyribus cum iohanne stephano matthia barnaba ignatio alexandro marcellino petro felicitate perpetua agatha lucia agne cecilia anastasia. et cum omnibus sanctis tuis. Intra quorum nos consortium non aestimator meriti sed ueniae quaesumus largitor admitte.
per christum dominum nostrum. |
Również nam, grzesznym sługom Twoim, w wielkim miłosierdziu Twoim wszechmogący Boże, nadzieję pokładającym daj udział [w dziedzictwie] i wspólnocie z Twoimi świętymi Apostołami i Męczennikami: z Janem [Chrzcicielem], Szczepanem, Maciejem, Barnabą, Ignacym, Aleksandrem, Marcelinem, Piotrem, Felicytą, Perpetuą, Agatą, Łucją, Agnieszką, Cecylią, Anastazją i ze wszystkimi Świętymi Twoimi prosimy Cię, dopuść nas do ich wspólnoty nie ze względu na zasługi nasze, lecz dzięki temu, że jesteś dawcą przebaczeniu. Przez Chrystusa, naszego Pana. |
per quem haec omnia domine semper bona creas sanctificas uiuificas benedicis et prqstas nobis. per ipsum et cum ipso et in ipso est tibi deo patri omnipotenti in unitate spiritus sancti omnis honor et gloria. per omnia saecula saeculorum. amen. |
Przez którego, Panie, wszystkie te dobra ustawicznie stwarzasz, uświęcasz, ożywiasz, błogosławisz i nam ich udzielasz. Przez Niego, z Nim i w Nim, Tobie, Boże, Ojcze wszechmogący, w jedności Ducha Świętego, wszelka cześć i chwała, przez wszystkie wieki wieków. Amen. |